Liệu lãi suất có giữ được nền giá thấp lâu không. Khả năng giữ nền lãi suất ở mức thấp là khó. Trước mắt cần hiểu được tại sao lại set lãi suất ở mức thấp.
Lợi ích của việc giảm lãi suất
Lãi suất cho vay liên ngân hàng giảm từ mức đỉnh đầu năm 2023, xuống còn mức thấp chỉ ở mức 4,5%. Đây là một động thái trong chính sách tiền tệ để hỗ trợ nền kinh tế.
Mục tiêu chính hiện tại của việc giảm cho lãi suất, thực hiện chính sách nới lỏng tiền tệ:
- Thứ nhất là lãi suất thấp để giảm áp lực cho các doanh nghiệp vay khi mà kinh tế rơi vào giai đoạn khó khăn như hiện tại. Khi Doanh nghiệp làm ăn khó khăn thì dòng tiền sẽ bị bóp nghẹt, giảm lãi để giảm bớt gánh nặng nợ vay.
- Thứ 2 là thông qua việc giảm lãi suất, bơm tiền vào thị trường giúp kích cầu, làm tăng nhu cầu tiêu dùng của người dân để thông qua đó giúp kinh tế đảm bảo được tốc độ tăng trưởng. Thúc đẩy hoạt động sản xuất, kinh doanh của Doanh Nghiệp
- Về đối ngoại, việc cung tiền VND tăng làm cho đồng Việt mất giá hay nói cách khác là phá giá gián tiếp, để làm tăng khả năng xuất khẩu.
Phía trên là đồ thị về tăng trưởng tổng mức bán lẻ , ta thấy được tăng trưởng bán lẻ tăng mạnh vào năm 2022 nguyên nhân vì có mức nền thấp từ dịch covid năm 2021. Và tốc độ tăng trưởng chậm lại và có chiều hướng đi xuống năm 2023. Điều này, cho thấy sức mua bán lẻ và như cầu tiêu thụ hàng hóa cá nhân giảm sút. Do tình hình kinh tế trở nên khó khăn hơn. Và người dân đã bắt đầu cắt giảm chi tiêu lại. Nên việc giảm lãi suất huy động và lãi suất cho vay, kỳ vọng sẽ thúc đẩy tăng trưởng mức bán lẻ hơn trong những tháng tiếp theo.
Mức tăng trưởng tín dụng ở mức thấp chỉ cao hơn so với năm 2020 (vì dịch Covid). Điều này, cho thấy nhu cầu hấp thụ vốn chậm, mọi người thận trọng hơn trong kinh doanh và tiêu dùng, khi hạn chế đầu tư mới.
Bên cạnh đó, ta đã thấy được lợi ích của việc giảm lãi suất, giúp ổn định tỷ giá, cải thiện cán cân thanh toán. Ta thấy cân cân thanh toán luôn dương từ đầu năm 2023 tới nay.
Lãi suất thấp, làm cho đồng VND giảm giá, giúp các doanh nghiệp thúc đẩy xuất khẩu. Vì vậy, Cán cân thương mại dương từ đầu năm tới nay, tạo điều kiện để đảm bảo nguồn thu USD cho chính phủ, làm tăng dự trữ ngoại hối, đảm bảo cho các hoạt động kiểm soát tiền tệ được vững chắc hơn.
Kim ngạch xuất khẩu hàng hóa tháng 7/2023 ước đạt 29,68 tỷ USD, giảm 5,44% YoY, trong khi nhập khẩu ước đạt 27,53 tỷ USD, giảm 10,01% YoY. Điểm tích cực là cán cân thương mại theo tháng tiếp tục duy trì trạng thái xuất siêu,ở mức 2,15 tỷ USD trong tháng 7. Lũy kế từ đầu năm tới nay, Việt Nam ghi nhận thặng dư ở mức 15,23 tỷ USD.
Và khi tỷ giá tăng sẽ ảnh hưởng xấu đến nợ bằng ngoại tệ, khi phải tốn nhiều tiền hơn để trả nợ hoặc đối với những nhà nhập khẩu nguyên liệu thì sẽ bị ảnh hưởng bởi việc tốn nhiều chi phí hơn để có thể trả tiền nguyên vật liệu, mục đó ghi vào chi phí tài chính và lỗ tỷ giá.
Hoa Kỳ và Trung Quốc vẫn là những quốc gia có thị trường xuất khẩu lớn nhất của nước ta.
Hệ quả của việc giảm lãi suất
Lạm phát hiện tại được kiềm chế tốt ở mức 2%, và có xu hướng giảm. Tuy nhiên, phải hiểu được rằng nền lạm phát của năm ngoái đã ở mức cao, nên mức lạm phát năm nay tuy chỉ 2%, nhưng cũng đã ảnh hưởng rất lớn đến sức mua của người dần. Khi thu nhập nhiều năm không đổi, nhưng đồng tiền mất giá khiến cho các hoạt động sinh hoạt mua sắm của người dân trở nên khó khăn hơn. Đó cũng là một trong những nguyên nhân khiến sức mua bán lẻ có tốc độ tăng trưởng chậm lại.
Với việc mở rộng tiền tệ, bơm nhiều tiền vào thị trường thì rất dễ gây ra lạm phát. VÌ vậy, chỉ cần giữ được lạm phát ở mức thấp thì sẽ có thể giữ được nền lãi suất ở giá thấp.
Lạm phát gây ra bởi 2 nguyên nhân chính: 1 là chi phí đẩy, 2 là cầu kéo. Chi phí đẩy liên quan tới những chi phí sản xuất tăng như (xăng, điện, thực phẩm, lương …) Hiện tại xăng, điện, thực phẩm đã ở mức khá cao, nên khả năng tăng cao là không nhiều.
Giá xăng ron trong nước hiện tại đã bắt đầu tăng lên lại nhưng vẫn giữ mức thấp hơn so với năm 2022, sẽ ảnh hưởng tới lạm phát. Trogn khi đó, giá thịt lợn hơi trong nước có xu hướng giảm
Cuối tháng 6/2023, giá heo hơi trên cả nước tăng khoảng 12% so với tháng đầu năm 2023 và tăng khoảng 5% so với cùng kỳ năm 2022.
Sang tháng 7, giá heo hơi tại các tỉnh tiếp tục tăng, có tỉnh đạt ngưỡng 68.000 đồng/kg. Giá trung bình đến ngày 22/7 dao động 63.000 – 66.000 đồng/kg ở miền Bắc, 60.000 – 62.000 đồng/kg ở miền Trung và 60.000 đồng/kg ở miền Nam – đây là mức giá tốt nhất từ đầu năm đến nay.
Giá gạo lập đỉnh gần đây khi tồn kho gạo của thế giới liên tục giảm và các hoạt động cấm xuất khẩu gạo tại ấn độ, làm cho giá gạo thêm tăng nhanh.
Những điều trên sẽ làm cho lạm phát giai đoạn sắp tới sẽ tăng trong giai đoạn cuổi năm.
Về cầu kéo, thì do thu nhập giảm tình hình kinh tế khó khăn, nên người dân có xu hướng thắt lưng buộc bụng. Vì vậy, khó có khả năng xảy ra lạm phát do cầu kéo gây ra.
Vì chi phí nguyên vật liệu và lương thực thực phẩm, hiện đã ở mức cao, nên khả năng trong những tháng tới sẽ có điều chỉnh giảm. Nên xác suất lạm phát vẫn trong tầm kiểm soát của nhà nước là khá cao.
Kết Luận
- Với dự trữ ngoại hối được củng cố khi cán cân thương mại thặng dư liên tục trong nửa đầu năm.
- Bên cạnh đó là mức tăng trưởng tín dụng thấp, tương ứng mức hấp thụ tiền của thị trường không cao.
- Giá cả hiện tại đang neo ở mức nền cao sẵn từ năm ngoái, khả năng tăng nữa vẫn bỏ ngõ, nhưng hiện tại tới cuối năm lạm phát vẫn có thể được kiểm soát trong mức cho phép.
- Chính phủ đã đưa ra chỉ đạo yêu cầu giảm thêm lãi suất cho vay để hỗ trợ các doanh nghiệp, thúc đẩy các NHTM cam kết giảm 1,5-2% lãi suất cho vay.Với cam kết này cùng việc lãi suất huy động liên tục hạ nhiệt, chúng tôi kỳ vọng lãi suất cho vay sẽ tiếp tục giảm, qua đó thúc đẩy tăng trưởng tín dụng tăng tốc trong các tháng tới đây.